Sổ tay kỹ thuật quản lý đê điều

Nhiều tác giả

Được bán bởi:

Công ty cổ phần văn hoá & bản quyền Benito

Giới thiệu

Mục lục

Việt Nam là quốc gia có hệ thống đê điều rất lớn, với chiều dài khoảng 9.300 km (gần 2.900 km đê biển và 6.400 km đê sông), trong đó có trên 2.700 km đê bảo vệ các khu vực có dân số tập trung đông, được phân cấp từ cấp III đến cấp đặc biệt. Công tác quản lý đê điều luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm đầu tư, củng cố, và cụ thể hóa bằng các văn bản pháp lý, cụ thể như: Chỉ thị 42/CT-TW; Chỉ thị 24/CT-TTg; Luật Đê điều, Luật Phòng chống thiên tai…

Đội ngũ quản lý đê điều cũng được tổ chức từ Trung ương đến địa phương giúp phát huy hiệu quả đảm bảo an toàn đê điều trong cả nước. Trong những năm qua, đội ngũ quản lý đê điều đã không ngừng phát huy vai trò, phát huy chuyên môn, vận dụng nhiều kỹ thuật và công nghệ tiên tiến trong việc quản lý, xử lý sự cố, xử lý các trọng điểm đê điều mang lại hiệu quả thiết thực trong công tác phòng, chống, giảm nhẹ thiên tai.

Bên cạnh công tác quản lý đê điều thì công tác thiết kế, thi công đê điều cũng không ngừng cải tiến, áp dụng công nghệ mới nhằm tăng cường hiệu quả và phát huy tối đa chức năng làm việc của hệ thống đê điều. Các tiêu chuẩn thiết kế đê biển, đê sông, công trình bảo vệ bờ ngày càng hoàn thiện và đơn giản hóa giúp cho công tác thiết kế, thi công đê điều được thuận lợi hơn.

Tuy nhiên, bên cạnh những điểm nổi bật đã đạt được thì công tác quản lý đê điều vẫn còn một số tồn tại, các tiêu chuẩn thiết kế, quy trình thi công công trình đê điều vẫn còn một số điểm chưa phù hợp. Cuốn “Sổ tay kỹ thuật - quản lý đê điều” này ra đời nhằm khái quát hóa, tổng hợp các vấn đề về công tác thiết kế, thi công, quản lý đê điều ở Việt Nam. Cuốn sách góp phần hỗ trợ cho lực lượng quản lý đê điều có thể tiếp cận một cách đơn giản về thể chế, pháp lý, công tác thiết kế, thi công, quản lý, xử lý trọng điểm, xử lý sự cố đê điều.

Nội dung Sổ tay bao gồm:

- Các khái niệm cơ bản trong công tác chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ thuật đê điều;

- Kỹ thuật và công tác đê điều;

- Các vấn đề cần quan tâm trong công tác quản lý đê điều;

- Hệ thống văn bản pháp lý liên quan đến công tác quản lý đê điều, phòng chống thiên tai;

- Các quy chuẩn, quy phạm, tiêu chuẩn kỹ thuật trong thiết kế, thi công và quản lý đê điều;

- Biện pháp thi công, quản lý chất lượng thi công đê điều;

- Công nghệ mới trong công tác quản lý đê điều;

- Cơ chế - sự cố đê biển, kè biển và biện pháp khắc phục;

- Nhận biết các sự cố đê sông, biện pháp phòng ngừa, xử lý;

- Tổng hợp, phân tích đánh giá hiện trạng và xác định trọng điểm đê điều.

Cuốn sổ tay nhằm tổng hợp, khái quát hóa các vấn đề từ thiết kế, thi công, đánh giá trọng điểm, nhận biết sự cố, đánh giá cơ chế và nguyên nhân hình thành sự cố, xử lý sự cố, hướng dẫn tính toán thiết kế, quản lý chất lượng thi công đê điều. Ngoài ra, các hệ thống văn bản quy phạm pháp luật và hệ thống tiêu chuẩn cũng được tổng hợp, phân tích những mặt đã đạt được và những nội dung còn tồn tại giúp người đọc dễ dàng tiếp cận, tra cứu khi cần dùng mà không phải tìm kiếm ở các tài liệu khác.

Xem đầy đủ

	Trang
Lời nói đầu	3
Chương 1. CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN TRONG CÔNG TÁC
CHUYÊN MÔN, NGHIỆP VỤ, KỸ THUẬT VỀ ĐÊ ĐIỀU	5
1.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN	5
1.2. XÁC ĐỊNH RANH GIỚI ĐÊ SÔNG, ĐÊ CỬA SÔNG, ĐÊ BIỂN	6
1.3. ĐẶC ĐIỂM ĐÊ SÔNG	8
1.4. ĐẶC ĐIỂM ĐÊ CỬA SÔNG VÀ ĐÊ BIỂN	8
1.5. ĐẶC ĐIỂM ĐÊ BAO	11
Chương 2. KỸ THUẬT VÀ CÔNG TÁC ĐÊ ĐIỀU	13
2.1. TỔNG QUAN HỆ THỐNG ĐÊ ĐIỀU	13
2.1.1. Hệ thống đê Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ	13
2.1.2. Hệ thống đê sông, đê cửa sông Trung Trung Bộ và Nam Trung Bộ	13
2.1.3. Hệ thống đê bao, bờ bao khu vực Đồng bằng sông Cửu Long	14
2.2. HỆ THỐNG ĐÊ ĐIỀU BẮC BỘ	14
2.2.1. Đặc điểm địa hình vùng Đồng bằng Bắc bộ	14
2.2.2. Đặc điểm lũ trên hệ thống sông Hồng và sông Thái Bình	14
2.2.3. Mực nước	15
2.2.4. Chế độ lưu lượng mùa lũ	15
2.2.5. Những trận lũ lớn đã xảy ra	15
2.2.6. Hệ thống hồ chứa thượng nguồn	15
2.2.7. Tiêu chuẩn phòng, chống lũ và mực nước, lưu lượng thiết kế đê
(Quyết định số 257/QĐ-TTg)	16
2.2.8. Hệ thống đê điều Bắc Bộ	18
2.2.9. Đặc điểm hệ thống đê Bắc Bộ	18
2.3. HỆ THỐNG ĐÊ ĐIỀU BẮC TRUNG BỘ	18
2.3.1. Hệ thống đê điều Thanh Hóa	18
2.3.2. Hệ thống đê điều Nghệ An	19
2.3.3. Hệ thống đê điều Hà Tĩnh	20
2.4. HỆ THỐNG ĐÊ ĐIỀU TRUNG TRUNG BỘ VÀ NAM TRUNG BỘ	21
2.5. HỆ THỐNG ĐÊ ĐIỀU NAM BỘ	21
2.5.1. Hệ thống đê biển, đê sông, đê cửa sông	21
2.5.2. Hệ thống đê bao, bờ bao	21
2.6. CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐÊ ĐIỀU	22
2.7. NHỮNG THÁCH THỨC ĐỐI VỚI AN TOÀN HỆ THỐNG ĐÊ ĐIỀU	22
2.7.1. Hệ thống đê điều xuống cấp	22
2.7.1.2. Đê dưới cấp III, chưa phân cấp	23
2.7.2. Tình hình vi phạm an toàn đê	23
2.7.3. Công tác quản lý đê điều ở các địa phương	23
2.7.4. Ý thức chấp hành pháp luật về đê điều của chính quyền các cấp
và người dân	24
2.7.5. Nguy cơ lũ lớn do mưa, lũ lớn cực đoan	24
2.8. CÔNG TÁC CHUẨN BỊ SẴN SÀNG HỘ ĐÊ TRƯỚC MÙA MƯA,
LŨ HÀNG NĂM	25
2.9. TỔ CHỨC, BỘ MÁY QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐÊ ĐIỀU	25
2.9.1. Trung ương	25
2.9.2. Cấp tỉnh	26
2.9.3. Cấp huyện	26
2.10. NGUỒN NHÂN LỰC THỰC HIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐÊ	26
2.10.1. Lực lượng quản lý đê chuyên trách	26
2.10.2. Lực lượng quản lý đê nhân dân	26
2.11. CHẾ ĐỘ, CHÍNH SÁCH	27
2.11.1. Lực lượng quản lý đê chuyên trách	27
2.11.2. Lực lượng quản lý đê nhân dân	27
2.12. TỒN TẠI, HẠN CHẾ	28
2.12.1. Về tổ chức	28
2.12.2. Về nhân lực	28
2.12.3. Về đầu tư	28
2.12.4. Về hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước	31
Chương 3. CÁC VẤN ĐỀ CẦN ĐƯỢC QUAN TÂM
TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐÊ ĐIỀU	32
3.1. QUY ĐỊNH CHUNG	32
3.1.1. Phạm vi bảo vệ	32
3.1.2. Cơ quan quản lý khai thác	32
3.1.3. Nguyên tắc quán triệt khi đê hư hỏng và sự cố	32
3.2. TUẦN TRA VÀ BẢO VỆ ĐÊ TRONG MÙA MƯA LŨ	33
3.2.1. Nguyên tắc	33
3.2.2. Những yêu cầu công tác tuần tra, bảo vệ công trình đê trong
mùa mưa lũ	33
3.2.3. Phương pháp tuần tra	34
3.3. BẢO DƯỠNG VÀ SỬA CHỮA CÔNG TRÌNH	34
3.3.1. Kiểm tra, giám sát trạng thái làm việc của công trình và sự
thay đổi điều kiện thủy lực	34
3.3.2. Sửa chữa, thay thế các bộ phận công trình không còn phù hợp	36
3.4. HƯỚNG DẪN DUY TU, SỬA CHỮA VÀ XỬ LÝ SỰ CỐ ĐÊ	36
3.4.1. Gia cố đê	36
3.4.2. Tôn cao, mở rộng và tăng cường ổn định đê	45
3.4.3. Xử lý mạch đùn sủi đê biển	47
3.4.4. Rò rỉ, sập tổ mối	50
3.4.5. Nước lũ tràn đỉnh đê	51
3.4.5. Hàn khẩu đê bị vỡ	51
3.4.6. Xử lý hư hỏng cống qua đê	51
Chương 4. VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT LIÊN QUAN
ĐẾN CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐÊ ĐIỀU, PHÒNG
CHỐNG THIÊN TAI	57
4.1. CÁC VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH	57
4.2. LUẬT ĐÊ ĐIỀU	59
4.3. LUẬT PHÒNG CHỐNG THIÊN TAI	63
4.4. LUẬT SỐ 35/2018/QH14	65
4.4.1. Điều 13. Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đê điều	65
4.4.2. Điều 14. Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thủy lợi	66
4.5. NGHỊ ĐỊNH SỐ 65/2019/NĐ-CP NGÀY 18/07/2019	66
4.6. CHỈ THỊ 24/CT-TTG NGÀY 07/10/2019	67
4.7. NGHỊ ĐỊNH SỐ 83/2019/NĐ-CP NGÀY 12/11/2019	67
4.8. QUYẾT ĐỊNH SỐ 03/2020/QĐ-TTG NGÀY 13/01/2020	68
4.9. QUYẾT ĐỊNH SỐ 05/2020/QĐ-TTG NGÀY 31/01/2020	70
4.10. CHỈ THỊ SỐ 42/CT-TW NGÀY 24/03/2020	70
4.11. THÔNG TƯ SỐ 68/2020/TT-BTC NGÀY 15/07/2020	72
Chương 5. CÁC QUY CHUẨN, QUY PHẠM, TIÊU CHUẨN KỸ THUẬT HIỆN HÀNH TRONG THIẾT KẾ, THI CÔNG VÀ QUẢN LÝ ĐÊ ĐIỀU	75
5.1. THỐNG KÊ CÁC TIÊU CHUẨN LIÊN QUAN ĐẾN THIẾT KẾ,
THI CÔNG, NGHIỆM THU VÀ QUẢN LÝ KHAI THÁC ĐÊ, KÈ	75
5.1.1. Quy chuẩn quốc gia	75
5.1.2. Khảo sát	75
5.1.3. Thiết kế	76
5.1.4. Vật liệu xây dựng	77
5.1.5. Thi công và nghiệm thu	78
5.1.6. Quản lý vận hành	79
5.1.7. Các quy chuẩn, tiêu chuẩn, tài liệu nghiên cứu khác có liên quan	79
5.2. NHỮNG LƯU Ý KHI ÁP DỤNG TIÊU CHUẨN THIẾT KẾ,
THI CÔNG CÔNG TRÌNH BẢO VỆ BỜ BIỂN, ĐÊ, KÈ	79
5.2.1. Các tiêu chuẩn liên quan đến xây dựng công trình bảo vệ bờ, đê, kè	79
5.2.2. Phân tích điểm mạnh - yếu của mỗi tiêu chuẩn về đê, kè biển	80
Chương 6. BIỆN PHÁP THI CÔNG, QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG
THI CÔNG ĐÊ ĐIỀU	83
6.1. CÁC QUY ĐỊNH VỀ QUẢN LÝ CÔNG TRÌNH TRÊN ĐÊ	83
6.2. QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG SỬA CHỮA, GIA CỐ, TU BỔ
VÀ NÂNG CẤP CÁC CÔNG TRÌNH ĐÊ ĐIỀU	83
6.2.1. Các quy định về quản lý chất lượng xây dựng công trình	83
6.2.2. Giám sát công tác khảo sát xây dựng	85
6.2.3. Giám sát thi công	89
Chương 7. CÔNG NGHỆ MỚI TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ
ĐÊ ĐIỀU	110
7.1. CÔNG CỤ PHỤC VỤ CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐÊ ĐIỀU HIỆN NAY	110
7.2. CÔNG NGHỆ WEB-GIS TRONG QUẢN LÝ HỆ THỐNG ĐÊ ĐIỀU	110
7.3. THEO DÕI MỰC NƯỚC TRÊN SÔNG BẰNG THIẾT BỊ TỰ ĐỘNG	112
7.4. SỬ DỤNG FLYCAM, VIỄN THÁM TRONG QUẢN LÝ ĐÊ	115
7.5. HỆ THỐNG CAMERA GIÁM SÁT TRỌNG ĐIỂM XUNG YẾU
ĐÊ ĐIỀU	117
7.6. ĐÊ DI ĐỘNG	119
7.8. BAO TẢI KÍCH THƯỚC LỚN	122
Chương 8. CƠ CHẾ - SỰ CỐ ĐÊ BIỂN, KÈ BIỂN
VÀ BIỆN PHÁP KHẮC PHỤC	124
8.1. CƠ CHẾ PHÁ HOẠI CỦA ĐÊ BIỂN	124
8.1.1. Đặc điểm cấu thành đường bờ	124
8.1.2. Đặc điểm làm việc của đê biển	125
8.1.3. Phân tích các nguyên nhân phá hoại đê biển	126
8.1.4. Các dạng phá hoại đối với đê biển	140
8.2. GIẢI PHÁP KỸ THUẬT NHẰM HẠN CHẾ SỰ PHÁ HOẠI ĐÊ
KÈ BIỂN	154
8.2.1. Phá hoại do mất ổn định tổng thể	154
8.2.2. Phá hoại do mất ổn định cấu trúc đất	155
8.2.3. Phá hoại do tràn đỉnh	155
8.2.4. Nguyên tắc chung trong nâng cấp và xây mới đê biển	156
8.2.5. Lựa chọn mức bảo đảm an toàn	156
8.3. KỸ THUẬT XỬ LÝ KẾT CẤU, CẤU KIỆN BÊ TÔNG CỐT THÉP VÀ CÔNG TÁC DUY TU, BẢO DƯỠNG CÔNG TRÌNH ĐÊ KÈ BIỂN	158
8.3.1. Kỹ thuật kiểm định chất lượng công trình trong duy tu, bảo dưỡng	158
8.3.2. Sửa chữa kết cấu hư hỏng do tác động của môi trường vùng biển	163
8.3.3. Nhận biết cơ chế và xác định tốc độ xuống cấp	166
8.3.4. Yêu cầu kỹ thuật trong bảo trì công trình tường biển sử dụng bê tông
cốt sợi phi kim loại, cốt tập trung	169
8.3.5. Công tác quan trắc công trình	170
Chương 9. NHẬN BIẾT CÁC SỰ CỐ ĐÊ SÔNG VÀ BIỆN PHÁP
PHÒNG NGỪA - XỬ LÝ	176
9.1. NGUYÊN NHÂN CHÍNH CỦA SẠT LỞ BỜ SÔNG	176
9.1.1. Nguyên nhân khách quan	176
9.1.2. Nguyên nhân chủ quan	177
9.2. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN	178
9.2.1. Biện pháp thực hiện mục tiêu trước mắt	178
9.2.2. Biện pháp thực hiện mục tiêu lâu dài	179
9.3. CÁC GIẢI PHÁP TRUYỀN THỐNG NÂNG CAO ỔN ĐỊNH CỦA ĐÊ	183
9.3.1. Đắp theo thời gian	183
9.3.2. Nâng cao ổn định bằng phản áp	194
9.3.3. Đào thay thế toàn bộ hoặc một phần móng	199
9.3.4. Gia cố nền bằng xơ dừa, cành cây	214
9.3.5. Gia cố nền bằng cọc cây	217
CHƯƠNG 10. TỔNG HỢP, PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG
VÀ XÁC ĐỊNH TRỌNG ĐIỂM ĐÊ ĐIỀU	224
10.1. SƠ LƯỢC LỊCH SỬ ĐÊ ĐIỀU	224
10.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển hệ thống đê điều	224
10.1.2. Một số trận vỡ đê điển hình	228
10.2. CẤP BÁO ĐỘNG MỰC NƯỚC LŨ	231
10.3. CẤP CÔNG TRÌNH BẢO VỆ BỜ TƯƠNG ỨNG CẤP ĐÊ	232
10.4. THẤM QUA NỀN VÀ THÂN CÔNG TRÌNH	233
10.5. TRỊ SỐ GRADIENT THẤM CHO PHÉP	233
10.6. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ THẤM VÀ ỔN ĐỊNH	234
10.6.1. Mặt cắt đê điển hình	234
10.6.2. Công trình lọc ngược và giếng giảm áp	235
10.7. ĐIỀU TRA THU THẬP HIỆN TRẠNG ĐÊ ĐIỀU	238
10.7.1. Dữ liệu quan trắc hoặc theo dõi thường xuyên (về diễn biến
lòng dẫn, kích thước, cao trình, sạt trượt, xói ngầm…)	238
10.7.2. Tổng hợp tình hình vi phạm đê điều và giải pháp khắc phục	239
10.7.3. Khảo sát thực địa trước, trong và sau lũ	239
10.8. PHÂN TÍCH ĐÁNH GIÁ	242
10.8.1. Nhận biết các điểm xung yếu	242
10.8.2. Phân tích, đánh giá và xác định trọng điểm, điểm xung yếu	242
10.9. XÂY DỰNG PHƯƠNG ÁN BẢO VỆ TRỌNG ĐIỂM	243
10.9.1. Phương án bảo đảm cao trình thiết kế, chống tràn qua đê	243
10.9.2. Phương án trước mắt và lâu dài bảo vệ các trọng điểm	244
10.9.3. Bảo vệ an toàn cống qua đê và công trình trên đê	245
10.9.4. Kỹ năng xây dựng phương án bảo vệ các trọng điểm	245
Chương 11. BÀI HỌC KINH NGHIỆM TRONG CÔNG TÁC
QUẢN LÝ ĐÊ, HỘ ĐÊ	246
11.1. PHONG TRÀO THI ĐUA “XÂY DỰNG TUYẾN ĐÊ KIỂU MẪU”	246
11.1.1. Giới thiệu chung	246
11.1.2. Kết quả xây dựng hạt quản lý đê điển hình	246
11.1.3. Kết quả xây dựng tuyến đê kiểu mẫu	246
11.1.4. Nhận xét, đánh giá về kết quả thực hiện	247
11.1.5. Bài học kinh nghiệm	247
11.2. BÀI HỌC KINH NGHIỆM TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ ĐÊ,
HỘ ĐÊ, NGHIỆP VỤ, KỸ THUẬT VỀ ĐÊ ĐIỀU CỦA
ĐỊA PHƯƠNG	248
11.2.1. Sự cố nứt đê đoạn từ K42+300 đến K43+800 đê hữu Thương
và sự cố cống Đa Mai tại K36+700 đê hữu Thương,
cánh cống Yên Ninh tại K38+600 đê tả Cầu, tỉnh Bắc Giang	248
11.2.2. Sự cố cống lấy nước Long Phương trên đê tả Đuống,
huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh	253
11.2.3. Sự cố cống Đầm Trì, Km5+000 đê hữu Thao, xã Lâm Lợi,
huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ	259
11.2.4. Sự cố mạch đùn, mạch sủi tại cống Cẩm Đình trên tuyến đê
Vân Cốc, huyện Phúc Thọ, thành phố Hà Nội	264
11.2.5. Sự cố sóng tràn qua tuyến đê biển Hải Hậu gây sạt sập mái đê
phía đồng trong bão số 10 năm 2017	268
PHỤ LỤC	273
TÀI LIỆU THAM KHẢO	287

Xem đầy đủ

Bình luận

0/1500 ký tự

SÁCH HAY CÙNG CHỦ ĐỀ

Sóng biển đối với cảng biển

Giáo trình quy hoạch và thiết kế hệ thống thuỷ lợi - Tập II

Từ điển thuật ngữ kỹ thuật chuyên ngành thuỷ lợi Anh - Việt

Thiết kế tuyến năng lượng công trình thủy điện

Thiết kế đường hầm thủy công

Sổ tay tính toán thủy lực

Tác giả	Nguyễn Văn Sơn
ISBN	978-604-82-4551-1
ISBN điện tử	978-604-82-6002-6
Khổ sách	19 x 27 cm
Năm xuất bản (tái bản)	2021
Danh mục	Nguyễn Văn Sơn
Số trang	298
Ngôn ngữ	vi
Loại sách	Ebook;Sách giấy;
Quốc gia	Việt Nam